به گزارش خبرنگار فعالیت‌های قرآنی خبرگزاری فارس، حجت‌الاسلام «محسن قرائتی» استاد تفسیر قرآن کریم بیش از ۳۰ سال است به تدریس معارف قرآن و اهل‌بیت(ع) می‌پردازد و سال‌ها است که پنج‌شنبه‌ها در برنامه درس‌هایی از قرآن میهمان خانه‌های ایرانیان است.

با توجه به تأکید مقام معظم رهبری مبنی بر توجه به انس عمومی با قرآن و توجه به مفاهیم الهی، خبرگزاری فارس گزیده‌ای از تفسیر قرآن حجت‌الاسلام قرائتی در سال‌های گذشته را در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌دهد.

در ادامه بخشی از تفسیر قرآن حجت‌الاسلام قرائتی در برنامه درس‌هایی از قرآن با موضوع «تفسیر سوره اعلی» که در ۲۷ شهریورماه سال ۱۳۷۶ ایراد شده است، تقدیم می‌شود.

– قرآن می‌گوید: «یُسَبِّحُ لِلَّهِ ما فِی السَّماواتِ وَ ما فِی الْأَرْضِ»(جمعه/۱) یعنی آنچه در هستی است، سبحان الله می‌گوید. این آیه را تکرار کنید. «سَبِّحِ اسْمَ رَبِّکَ الْأَعْلَى» فقط خود خدا را تسبیح نکن. اسمش را هم تسبیح کن. هم خودش و هم اسمش مقدس است.

–  اگر دست بی‌وضو روی انگشتری که نام خدا روی آن است، بخورد گناه است. خودش مقدس است. نامش هم مقدس است. «سَبِّحِ اسْمَ رَبِّکَ الْأَعْلَى» بعد از الله هیچ کلمه‌ای به اندازه رب نیست. خداوند حدود هزار اسم دارد. در دعای جوشن کبیر در میان اسم‌های خداوند الله از همه بیشتر است و بعد از الله، رب از همه بیشتر است.

–  قرآن می‌گوید: از کافران بپرسید «وَ لَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ لَیَقُولُنَّ خَلَقَهُنَّ الْعَزیزُ الْعَلیمُ»(زخرف/۹) که چه کسی آسمان و زمین را خلق کرد؟ می‌گویند: خدا خلق کرده است. اما آنچه که سرش دعوا است، ربوبیت، اطاعت، فرمانبردی و سیاستگذاری است.

– قرآن یک آیه دارد که می‌گوید: «ما أَصابَکَ مِنْ حَسَنَهٍ فَمِنَ اللَّهِ»(نساء/۷۹) خوبی‌ها از خداست. بدی‌ها از خودت است. هرچه خوبی است برای خداست و هرچه بدی است برای ما است.

– در قرآن یک آیه داریم که می‌گوید: «وَ لا تَقُولَنَّ لِشَیْ‏ءٍ إِنِّی فاعِلٌ ذلِکَ غَداً»(کهف/۲۳) هیچ وقت نگو من فردا این کار را می‌کنم؟ «إِلاَّ أَنْ یَشاءَ اللَّه»(دهر/۳۰) مگر این که خدا بخواهد. ممکن است که همه‌ برنامه‌ها را بریزی. اما خدا چیز دیگری بخواهد.

– امیرالمؤمنین(ع) می‌فرماید: «عَرَفْتُ اللَّهَ بِفَسْخِ الْعَزَائِمِ»(بحارالأنوار، ج‏۸۴، ص‏۳۰۳) یکی از راه‌های خداشناسی این است که هرچه ما می‌خواهیم طور دیگر درمی‌آید. هرچه خدا خواست، همان شد. به چه دلیل خدا هست؟ می‌گوییم: به دلیل این که خیلی وقت‌ها ما یک تصمیم می‌گیریم. اما چیز دیگری از آب در می‌آید. معلوم است که اراده از ما نیست. دست دیگری در کار است. «یعلم الجهر و ما یخفی» خداوند هم آشکار را می‌بیند و هم پنهان را می‌بیند.

– «وَ نُیَسِّرُکَ لِلْیُسْرى‏»(اعلى/۸) یعنی پیغمبر تو را برای آسانترین شریعت آماده می‌سازیم. یعنی دین تو را آسان می‌کنیم. مشکلات تو را حل می‌کنیم. «ثُمَّ السَّبیلَ یَسَّرَهُ»(عبس/۲۰) راه را باز می‌کند.

– خدا اراده کرد که ابرقدرت‌ها بترسند و مستضعفین حکومت پیدا کنند. «وَ نُیَسِّرُکَ لِلْیُسْرى‏» دین تو را آسان می‌کنیم. مشکلات تو را حل می‌کنیم. تو را برای یک شریعت و دین آسان آماده می‌سازیم. «فَذَکِّرْ إِنْ نَفَعَتِ الذِّکْرى‏»(اعلى/۹) پیغمبر تو به مردم تذکر بده. تمام آیات ذکر و تذکر معلوم است.

– اینکه گفتند: نماز را مرتب بخوانید. برای این است که انسان از خدا غافل می‌شود. «فَذَکِّرْ إِنْ نَفَعَتِ الذِّکْرى‏» به مردم تذکر بده. تذکر تو مفید است. «سَیَذَّکَّرُ مَنْ یَخْشى‏»(اعلى/۱۰) در آینده هرکس خدا ترس است، حرف‌های تو را گوش می‌دهد.

– قرآن می‌فرماید «وَ إِنْ یَرَوْا کُلَّ آیَهٍ لا یُؤْمِنُوا بِها حَتَّى إِذا جاؤُکَ یُجادِلُونَکَ یَقُولُ الَّذینَ کَفَرُوا إِنْ هذا إِلاَّ أَساطیرُ الْأَوَّلینَ»(انعام/۲۵) اگرمعجزه‌ای ببینند، می‌گویند: سحر است و اعتراض می‌کنند. «سَیَذَّکَّرُ مَنْ یَخْشى‏» اگر مردم آمادگی داشته باشند، خشیت داشته باشند، حرف‌های تو در دلشان می‌نشیند.

– «وَ یَتَجَنَّبُهَا الْأَشْقَى» بدبخت‌ترین افراد از پند و موعظه دوری می‌کنند. «الَّذی یَصْلَى النَّارَ الْکُبْرى‏»(اعلى/۱۲) کسی که از موعظه فرار می‌کند، در قیامت گرفتار آتش می‌شود. «الَّذی یَصْلَى النَّارَ الْکُبْرى‏» «کبری» به معنی آتش بزرگ است. یعنی کسی که خیلی بدبخت است، آتشش هم خیلی آتش دردناکی است.

فارس